Gespreksopbouw

Het gesprek over duurzame inzetbaarheid is opgebouwd uit drie delen:

1. het gezamenlijke beeld over de toekomst  (wat willen we bereiken) en
2. het gezamenlijke beeld over de kwaliteiten van de medewerker (wat kan ik, waar ben ik goed in)
3. afspraken over de eerstvolgende stappen (wat ga ik doen om er klaar voor te zijn).

Door deze drie onderdelen in het gesprek te behandelen kunnen beide gesprekspartners steeds blijven zoeken naar reële mogelijkheden om (ook in de toekomst) voor elkaar toegevoegde waarde te realiseren. Indachtig het gedicht, is het daarbij van belang dat beide gesprekspartners duidelijk uitspreken of er een voldoende helder beeld is van de toekomst en of dat beeld ook voldoende aantrekkelijke perspectieven biedt.

NB Bereid het gesprek goed voor! Dat betekent dat ook de medewerker de gelegenheid krijgt om na te denken en oplossingen te bedenken voor het realiseren van duurzame inzetbaarheid.

Gespreksinhoud

Bij de inhoud van het gesprek wordt gebruik wordt gemaakt van de volgende ingrediënten:

• Het gesprek gaat uit van de kwaliteiten en talenten van de medewerker (=waarderend). Het zijn juist de kwaliteiten, ervaringen, talenten en interesses van de medewerker die enthousiasme, waardering en energie geven en zo een belangrijk ingrediënt vormen voor de wenselijke verandering. Voorkom dat er met name wordt gesproken over problemen, beperkingen etcetera. Dat kost veel energie en creëert een gevoel van machteloosheid en hulpeloosheid (niemand is  graag eigenaar van een probleem en de oplossing wordt dus vaak van een ander verwacht).
• Het gesprek is ook oplossingsgericht. Beide gesprekspartners bespreken het gewenste resultaat en beide gaan op zoek naar oplossingen. Veel leidinggevenden zullen daarbij versteld staan van de slimme, handige, werkbare oplossingen die medewerkers naar voren brengen.
• Het gesprek is toekomstgericht en resultaatgericht. Leidinggevenden en medewerkers toetsen de aangedragen oplossingen steeds aan het effect dat de oplossing heeft op het gewenste eindresultaat: “Hoe logisch past deze oplossing in ons toekomstbeeld?”; “Hoe logisch past deze oplossing bij jouw kwaliteiten?”

Soms is het mis met de inzetbaarheid: een scenarioplanner

Soms is er een gesprek nodig omdat er sprake is van een duidelijke belemmering om inzetbaar te zijn. Ziekte of gebrek, motivatieproblemen, arbeidsconflicten, werkdruk of problemen in de privé-sfeer: er zijn diverse oorzaken waardoor de inzetbaarheid onverwacht kan afnemen. Het eigen werk kan niet meer op een normale wijze worden uitgevoerd en het is op z’n minst onzeker of en wanneer dat weer voorbij is. De duurzame inzetbaarheid is dus onverwacht in het geding, alle reden om daarover in gesprek te gaan.

De opbouw van het gesprek blijft zoals hierboven beschreven. En ook de ingrediënten van het gesprek zijn hetzelfde. Wanneer voorafgaand aan deze situatie regelmatig inzetbaarheidsgesprekken zijn gevoerd, zullen veel van de hierboven beschreven situaties nog steeds kunnen ontstaan. Maar ze zullen minder vaak of minder omvangrijk de inzetbaarheid belemmeren, doordat medewerker en leidinggevende ervaring hebben in dergelijke gesprekken en in het zoeken naar oplossingen.

Cruciaal in dergelijke gesprekken is om stap 1 van het inzetbaarheidsgesprek opnieuw vast te stellen: Wat is het gewenste eindresultaat? Traag en taai verlopende re-integraties worden in veel gevallen verklaard doordat betrokken partijen geen gemeenschappelijk eindresultaat voor ogen hebben! Onderstaande scenarioplanner gaat uit van de meest voorkomende scenario’s en is bruikbaar bij het voorbereiden van dat inzetbaarheidsgesprek en bij het ondersteunen en coachen van leidinggevenden bij dergelijke gesprekken.

Een handige scenarioplanner bij het re-integreren